VERGİ NEDEN ALINIR?
Harçların amacı belli,kamu hizmetini finanse etmek.
Ama vergiler amaçlarına göre çok daha farklı
kategorilere ayrılırlar.
Bazı vergilerde amaç hazineye gelir yaratmak değil,
piyasayı düzenlemektir.
Örneğin,
Çin' den gelen elektrikli otomobillere ek yüzde 40
vergi uygulanması,gelir yaratmak amaçlı değil,
arka planda yerli otomobil TOGG'a Çinli otomobiller
karşısında rekabet gücü kazandırmaktır.
Yani Çinli otomobillere ek vergi konurken,hazineye
gelir yaratmak gibi bir amaç ikinci plandadır.Hatta
istenir ki,bu yeni vergi sayesinde hiç Çinli otomobil
satılmasın.
.................
Peki "yurtdışına çıkış vergisi" nedir?
Bu verginin amacı Hazineye gelir yaratmak mı?
..............
Yoksa yurtdışına çıkış vergisinin amacı yurtdışına
giden yerleşikleri engelleyerek parayı yurt içinde
tutmaları mı?
.................
Kanımca bir taşla iki kuş hedeflenmiş.
Yurtdışına çıkış vergisi sayesinde 2023'te yurtdışına
çıkan 8,7 milyon kadar insan aynı davranışı 2024'de
de sergilerse Hazine'nin kasasına 12,5 milyar gireceği
hesaplanıyor.
..................
Burada önemli bir durum daha söz konusu.
2023 yılında yurtdışına giden 8,7 milyon kişinin
yurtdışı çıkış harcının yükseltilmesi sonrası bu kişilerin
bazıları bu davranışından vazgeçecektir.
.................
Buradan da şu sonucu çıkarabiliriz; tek amaç gelir
yaratmak değildir...
................
Böyle bir düzenlemede amaç,yurtdışına gidebilen
insanların bir bölümünü alıkoyarak döviz giderlerini
azaltmaktır.
.................
Halbuki harçlar kamu hizmetinden yoksun bırakma
özelliği taşıyamazlar.
...................
Harç tutarı öyle bir düzeyde olmalıdır ki,kimse kamu
hizmetinden dışlanmamalıdır.
Artış düzenlemesinde bir amaç da kamu hizmetlerinden
yoksun bırakmaktır.
................
Böylece insanları yurtdışına çıkabilmekten alıkoyarak
yurtdışında harcanacak dövizin yurt içinde kalması
sağlanıyor.
.................
Bu yönüyle harç denen tutar kamu hizmetini finanse
etme amacının ötesine geçiyor ve piyasayı düzenleyici
bir fonksiyon kazanıyor.
...................
Harç denen tutar,kamu hizmetini finanse etme amacının
ötesine geçiyor ve piyasayı düzenleyici bir fonksiyon
kazanıyorsa, harcın böyle bir fonksiyonu olmayacağına
göre, bu yüksek tutardaki bir harç artık bir vergidir.
